DB එක කියන්නේ මොකක්ද

සුභ දවසක්,

මේ ලිපිය ලියන්න මං  හිතුවේ ගොඩක් අයට නිවාස වල තියෙන ද  ප්‍රධාන බෙදුම් පුවරුව පිළිබඳව යම්කිසි යම් කිසි වැටහීමක් ලබා දීමටයි.

හොඳයි මුලින්ම බලමු අපි ගෙදරට විදුලි එන්නෙ  කොහොමද කියලා .සාමාන්‍යයෙන් නම් ඔබ නිවසක් ඉදි කර ගත්තාට පසුව ශ්‍රී ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයෙන් හෝ ලංකා විදුලි පෞද්ගලික සමාගමෙන් විදුලි බල සම්බන්ධතාවයක් ලබා ගැනීම සඳහා ඉල්ලුම් කළ යුතු වේ .මෙහිදී ශ්‍රී ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයෙන් ද ,ලංකා විදුලි පෞද්ගලික සංගමයෙන් ද සම්බන්ධතාවයක් ලබා ගන්නවාද යන්න තීරණය කිරීම එම ප්‍රදේශයේ විදුලි නියෝජිතයා සතු බලයකි.

විදුලි බලය ඉල්ලන විට ඔබට මෙම සැපයුම single phase නොහොත් එකල සැපයුමක් ලෙස ලබා ගැනීමට ද හැකිය හැක.අවශ්‍ය නම් තෙකළා ( threephase ) සැපයුමක් ලෙසද ලබාගැනීමට හැක .මෙසේ එකල සැපයුමක් ද එකල සැපයුමක් දයන්න තීරණය කිරීම පාරිභෝගික කියා සතු අයිතියකි.

මෙම ලිපියේ දී අපි කතා කිරීමට කතා කිරීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ single phase නොහොත් එකලා සැපයු  එකල සැපයුම පිළිබඳව

මේ ආකාරයෙන් ඔබ විදුලි බලය ලබා ගත්තාට පසුව ඔවුන් ඔබගේ නිවසට පැමිණ සම්බන්ධතාවය ලබා දීම සිදු කෙරේ.

එකල සැපයුම  ලබා ගැනීමේදී ,සැපයුම ලබා ගන්නා නිවසට හෝ ගොඩනැගිල්ලට විදුලිය ලැබෙන්නේ සන්නායක කම්බි දෙකකින් පමණි.

ඉහත දැක්වෙන පින්තූරේ ආකාරයට මෙම සම්බන්ධතාවය ලැබී අනතුරුව DB බෝඩ් එකට නැත්නම් ප්‍රධාන බෙදුම් වහරු වට සම්බන්ධතාවය ලැබේ. මෙතැන් සිට අපි කතා කරන්න යන්නේ මේ ප්‍රධාන බෙදුම් වහරුව නැත්තං මේ distribution board එක පිළිබඳව.

ඇතැම් ප්‍රදේශ වල ඇතැම් පුද්ගලයන් මෙම ප්‍රධාන බෙදුම් පුවරුව විවිධ නම්වලිනි හඳුන්වාදීම කරනු ලැබේ (Main switch , switch board, panel box, fuse box) නමුත් මෙම ආමන්ත්‍රණයෙන් කිසිසේත්ම පිළිගත නොහැකි අතර එය බැහැර කර යුතුයි .

හොඳයි දැන් මම හිතනවා ඕගොල්ලන්ට යම්කිසි අවබෝධයක් ඇති කියලා කොහොමද distribution board එකට සැපයුම ලැබෙන්නේ කියලා .මෙතැන් ඉඳන් අපි බලමු distribution board එක ඇතුලෙ වෙන්නෙ මොකද්ද කියලා

මුලින්ම මම පැහැදිලි කරන්නම් මෙ distribution board එකක් මොකටද ස්තාපනය කරල තියෙන්නෙ කියලා.හිතන්න යම් කිසි අවස්ථාවක දී ඔබ නිවසේ භාවිතා කරන උපකරණයක (iron, Rice-cooker) විදුලි කාන්දුවක් සිදු වෙලා ඔබ ට විදුලි සර වැදුනා කියලා. ආරක්ෂක උපක්‍රම හරියට ක්‍රියාත්මක නොවුනොතින් සමහරවිට ඔබ මේ වෙනකොට ජීවතුන් අතර නැහැ.එහෙමත් නැත්නම් සදාකල් අබ්බගාත වෙලා.එහෙමත් නැත්තං සමහරක් විට විදුලි මිණි අනතුරක් ඇති වෙලා ඔබ ජීවත් වන නිවසත් අලු වෙලා.

 මේ වගේ අවස්ථාවක ඉතින් දෙයියො බුදුන් කවුරු හිටියත් වැඩක් නැහැ නිවසේ disrtibution බෝඩ් එකේ තියෙන උපකරණ හරියට ක්‍රියාත්මක වුණේ නැත්නම්. මෙන්න මේ නිසයි අපි නිවස තියෙන db එකට මේ තරම් වටිනා කම් දිය යුත්තේ .සමහර විට මෙ වගේ අත්දැකීම ඔබට දැනටමත් ඇති.නැතුවත් ඇති .කොහොම වුණත් අවදානමක් ගන්නවට වඩා සූදානම් සූදානම් වෙලා සිටින එක ශරීර සෞඛ්‍යයට හොඳයි .

දැන් අපි බලමු මේ distribution board එකේ එහෙමත් නැත්තං නැත්නම් db එක ඇතුලෙ තියෙන කෑලි මොනාද කියලා. මං මේ කෑලි එකිනෙකට ගොඩක් ලොකු විස්තරයක් කරන්නේ නෑ ලිපිය දිග වැඩිවෙන නිසා ඒවා වෙනම ලිපියකින් වෙනුවෙන් දවසක කරන්නම්.මේ ලිපියෙන් ප්‍රධාන අරමුණ වන්නේ සාමාන්‍ය දැනුම් තේරුමක් තියන ගෙදර දොරේ ගෘහනියකට  පවා මේ ගැන යම්කිසි සරල දැනුමක් ලබාගැනීමට හැකියාව ලබාදෙනනයි.

Db එකේ කෑලි බෑලි සහ උපකරණ

DB box

මේක ඉතිං ඇත්තම කියනවා නම් පෙට්ටියක්.මේ පෙට්ටියක් එක්ක පොඩි පියනකුත් එන්වා. ඕක තමයි ගෙදර ප්‍රශ්නයක් උනාම electrical technician ලා වැඩ්ඩෝ වගේ අරින්නේ.

Main Isolator / Main Switch

මෙයින් isolator එහෙමත් නැත්නම් ප්‍රධාන වෙන් කරන කියලා සිංහල භාෂාවෙන් අපි හඳුන්වනවා. දැන් මම අර කලින් පළ කරපු රූපය දිහා බලන්න (DB BOX) එය ආරම්බ වෙන්නේ main isolator කියන කොටසෙන්. මෙම උපකරණයේ ඇත්ත වශයෙන්ම ප්‍රධාන අරමුණ සැපයුමෙන් ලැබෙන සම්බන්ධතාවය TRIP switch හා mccb වෙත ගමන් කිරිම පරිපලනය කිරිමයි. (මේ කෑලි ගැන ඉස්සරහට කියන්නම් )

ලොකු දෙයක් නැහැ කෙටියෙන් කිව්වොත් ඔයා මේ main isolator ඒක off කරොතින් මුළු නිවසේම තියෙන විදුලිය නැති වෙනවා. On karothin ආපහු යථා තත්වයට පත් වෙලා විදුලිය ලැබේන්වා. මතකද ඔය ෆිල්ම් වල හෙම leaver එකක්වත් කරලා black out එකක් කරන්නෙ. අන්න ඒකෙ mini edition ඒක කියල මේක මතක තියාගන්නකෝ.

TRIP SWITCH {Residual Current Circuit Breaker (RCCB),Earth Leakage circuit Breaker (ELCB) }

Db එකේ හදවත කිව්වොත් නිවැරදියි. ඒ වගේම මිල අධිකම උප කාරණයක් මේක. Rs.3000 ඉඳලා Rs.30,000.00 විතර වෙනකම් මේ domestic Trip switch හොයාගන්න පුළුවන්. මේවා මිල තීරණය වන්නේ ඉතින් මේකෙ තියන කොලිටිය අනුව තමයි.

ඒ විතරක් නෙමෙයි ලක්ෂ 10 ට වගේ තියෙනවා හැබැයි ඒව නං ගෙවල් වලට පාවිච්චි කරන්න බැහැ 

පම්පෝරි ඔනි නැ මෙන්න මේකයි Trip switch එකෙන් වෙන්නේ සරලව.

හිතන්න බස් එකක් තියෙනවා.මේ බස් එකට ඉස්සරහා දොරෙන් මිනිස්සු නගිනවා. පස්සේ දොරෙන් මිනිස්සු බහිනවා.

හිතන්නකෝ ඉස්සරහා දොරෙන් බස් එකට නගින්න මිනිස්සු පිටිපස්සෙ දොරෙන් බහින්නේ නැතුව ජනෙල්වලින් පනිනවා කියලා.ඔන්න එතකොට බස් එකට තරහ යනවා.

Trip Switch එකේ ක්‍රියාකාරීත්වයත් මේ වගේම තමයි .මෙතනදි ඔයා Trip switch එක විදියටත් බස් එක සලකන්න. විදුලිය විදිහට බස් එකට නගින මිනිස්සුනව සලකන්න.

කලින් මම සඳහන් කළානේ විදුලි අනතුරක් වෙන්න පුළුවන් විදිය.ඒ කියන්නේ, විදුලියෙන් භාවිතා කරන උපකරණයක විදුලි කාන්දුවක් නිසා විදුලි ඔයාගේ ඇඟට විඩුලිය වදිනවා ඊට පස්සේ එම විදුලියෙන් යම්කිසි කොටසක් ඔයාගේ ඇඟ දිගේ ගිහිල්ලා පොළොවට යනවා.දැන් මේ වගේ වෙලාවට වෙන්නේ Trip switch එකට තරහ යනව වගේ වැඩක්.එතකොටම මෙයා කරන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම විදුලි සැපයුම කපා හරිනවා.ඒ කියන්නේ Trip switch එක ට්‍රිප් වෙනවා.

MCCB (Miniature Current Circuit Breaker) නොහොත් සිඟිති පරිපථ බිඳින

නිවසක උප පරිපථ වෙන්කිරීමේදී මෙම සිඟිති පරිපථ බිදින භාවිතා කරයි.උදාහරණයක් විදිහට සාමාන්‍යයෙන් නම් අපි හිතමු සාමාන්‍ය පුංචි  ගෙදරක තියෙනවා කියලා පුංචි සාලයක් ,නිදන කාමරයක් ,කුස්සියක් සහ නාන කාමරයක්.එතකොට ඔක්කොම උප කොටස් හතරයි.ඒ අනුව අපිට කියන්න පුළුවන් උප කොටස් හතරට MCB 4i කියලා ? පුලුවන්ද ? ඇත්තටම පුලුවන්, හැබැයි ප්‍රයොගිකව බෑ . ඒකට හේතුව නිවැසියන්ගේ රුචිකත්වය අනුව මෙම එක් එක් අනු කොටස් වල තියෙන විඩුලි උපකරණ වල ප්‍රමාණයන් අඩු වැඩි වීමක් වෙන්න පුළුවන් ඒ අනුව ඒකට ගැලපෙන MCB යොදාගන්නා ඕන. සම්මත MCB වෙළෙඳපොළ තුළ ලබා ගත හැක්කේ එක් ඒක ධාරිතාවයන් වලට අනුකුලවයි.

උදාහරණයක් වශයෙන් ඔබගේ සාලේ තියෙන ඔක්කොම උපකරණ වල බැර (load) amphere 14.5 යි කියලා හිතමු. එතකොට amphere 14.5 ටම ගැළපෙන ආකාරයෙන් mcb වෙළෙඳපොළ තුළ නැහැ. එතකොට ඊට ලගම තියන mcb එක තමා එම උප පරිපත කොටස සදහා සවි කරන්නෙ. එ කියන්නෙ ඇමිපියර් 13 එකකුයි තව ඇමිපියර් 2 එකකුයි. එහෙමත් නැත්නම් ඇමිපියර් 6 එකකුයි , ඇමිපියර් 10 එකකුයි.

මේක සම්පූර්ණයෙන්ම ගෙය වයරින් කරන කෙනාගේ කර්තව්‍යයක් . පලපුරුදු electrical technician ලා දන්නවා mcb tika හරියට උප පරිපථ වලට වෙන් කර ගන්න.

මෙන්න මේ හේතුව නිසයි eletrical technician ලා ගෙදරක් වයරින් කරන්න කලින් ගෙදර තියෙන ශීතකරණය ලොකු එකක් ද ,පොඩි එකක් ද ?,ටීවී එක lcd ද? ,oven එකක් තියෙනවද වගේ ප්‍රශ්න අහන්නේ. මේවට ඉතින් නිරපරාදේ ලේ පුච්ච ගන්න එපා. මොකද හරියට mcb ටික කඩා ගත්තේ නැත්තං, ඒ කියන්නේ උප පරිපථ වලට වෙන්කර ගත්තේ නැත්තං. පසුව වැඩෙ මුල ඉද්න් කරන්න ටිකක් අමරුයි.

මීට අමතරව මෙම සිඟිති පරිපථ දරා බි දිනවල තවත් විශේෂ ක්‍රියාකාරීත්වයක් ඇත. උදාහරණයක් විදිහට 5A mcb තුළින් 5A වලට වැඩි ධාරාවක් ගමන් කළොත් ඉන් ස්වයංක්‍රීයවම එම mcb එක ක්‍රිරියවිර්හිත වේ. මෙය යම්කිසි ආකාරයක ආරක්ෂක උපක්‍රමයකි. Short circuit විදුලි අනතුරකදී ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ සිඟිති පරිපථ බිඳිනයවේ. සංවේදීතාවය වැඩි වන ආකාරය අනුව mcb වල මිල තීරණය වේ.

ඉතින් බොහොම ස්තූතියි ස්තුතියි මේ ලිපිය කියෙව්වට….. ගොඩාක් කෙටියෙන් මේ ගැන විග්‍රහ කලේ.

ලිපිය හොදයි නම් අනිත් අයටත් දැනගන්න share කරන්න

තේරු නැත්නම් කියන්න ,ප්‍රශ්න තියෙනවනම් ඒවත් අහන්න. පුළු පුළුවන් වෙලාවට පැහැදිලි කරන්නම්

DB එක කියන්නේ මොකක්ද?

ආයුබෝවන් !!
ඔන්න අදත් පොරොන්දු උන විදිහටම PLC පාඩම අරන් මම ආවා. ගිය සතියේ මන් කළා
FESTO FLUIDSIM කියන software එකත් එක්ක කොහොමද වැඩ කරන්නේ සහ සරල
pneumatics සහ electrical diagram ඇද ගන්නේ කොහොමද කියලා ඒ කියන්නේ solenoid
තෝරාගන්නේ කොහොමද Piston තෝරාගන්නේ කොහොමද කියල දේවල් ටිකක් මන් තව
එකක් කියල දුන්න diagram දෙකක් ,දැන් බලමු කොහොමද එක අදින්නේ සහ මොකද්ද
එකෙන් වෙන්නේ වගේ දේවල් ටිකක්.

ඒ diagram දෙක මන් පොඩි practical එකක් විදිහට එක කියල දෙන්නම් මන් ගිය
සතියේ මතක ඇති video tutorial එකේදී piston දෙකක් නම් කරන සාමාන්‍ය ආකරවල්
දෙකක් නම් කරලා පෙන්නුවා (1A සහ 2A) ඒ වගේම piston එකේ position එක ගැන
බලන්න යොදා ගන්න sensor එක ගැන කතා කළා. (1B 1, 1B2) දැන් බලමු මොකද්ද මේ
Frequent diagram එක කියන්නේ කියල.

Frequent diagram

හිතන්න මට ඕනේ 1A piston එක ඉස්සරහ ට ගහින් ඊට පස්සේ 2A piston එක
ඉස්සරහට ගිහින් 1A piston piston එක පිටිපස්සට ඇවිල්ල 2A piston එක පිටිපස්සට
එන්න. එක අපිට manual කරන්න පුළුවන් ඒ වගේම solenoid හරහා කරන්නත් පුළුවන්
ඉතින් solenoid හරහා කරද්දී මෙන්න මේ වගේ එකට ගන්නවා table එකක්.

Displacement Diagram

ඊලග එක තම displacement step diagram එක (Fig1) මේකෙන් අපිට පුළුවන් piston එකක්
ගමන් කරද්දී (ඉස්සරහට පිටිපස්සට ) එකේ displacement එක අනුව graph එකකින්
බලාගන්න මේකේ steps ටික දක්වල තියෙන්නේ රතු පාට ඊතල වලින් වමේ ඉදන්

දකුණට කියවන්නේ…. 0 කියන්නේ piston එක පිටිපස්සට යන්නන 1 කියන්නේ piston
එක ඉස්සහට යන්න.
අපිට මෙන්න මේ diagram දෙකෙන් බලාගන්න පුළුවන්

 මොන වගේ සිග්නල්ස් ද අපි ගන්න ඕනේ inputs වලට
 solenoids කියක් ඕන වෙනවද system එක නිර්මාණය කරන්න
 එක එක step වලදී piston හැසිරෙන ආකාරය
 එකම වේලාවකදී 1Y1 සහ 1Y2 active විම (loop ).

මම මේකට video එකකුත් attach කරලා තියනව කොහොමද මේ pneumatics සහ
electric diagram දෙක එකට එකතු කරලා ඉස්සෙල්ලා කියල දුන්න Practical එක
සාර්ථකව කරගන්නේ කියල.
මම අද මෙතනින් pneumatics නවතන්නවා මොකද දැනට අපි මුලික දේවල් ටික ඉගෙනගෙන  තියෙන්නේ ඒ නිසා ඕගොල්ලෝ මේ software එක මෙතනින් නවතන්න එපා දිගටම
කරගෙන practice කරන්න . මොනාහරි බැරි දෙයක් අවුල් දෙයක් තිබ්බොත් Comment section
එකේ දන්නා. ඔන්න දැන් අපි ඊලග සතියේ ඉදන් PLC හරියටම පටන් ගන්න
යන්නේ .

මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා
ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක
ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම පින් ඒගොල්ලනට .
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා
ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link – https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/

..ස්තුත්යි…

Programmable Logic Controllers – 4

සාමන්යෙන් කියන්නේ ඕනෑම මොටෝර් එකක් starting එකේදී සලකන්නේ SHORT CIRCUIT පත්දතියක් විදියට. INDUCTION motor එකක් starting එකේදී full load current එක වගේ 5 හෝ 6 ගුණයක් වගේ ධාරාවක් ලබා ගන්නව.

සමහරවිට ඔයාලට අත්දැකීම් ඇති .ගෙදර වතුර මොටෝරේ , AC එකේ outdoor compressor on වෙද්දී වගේ අවස්ථාවල දැකලා ඇති LIGHT dim වෙලා Supply එකේ පොඩි drop එකක් ඇතිවෙනවා. මේ නිසා (2kw වලට වැඩි ) motor එකක් නම් winding එකේ coil ක්ෂණිකයෙන් දැවී යන්නත් පුළුවන්.පද්ධතියට සම්බන්ද අනෙකුත් උපකරණ වලට හානි වෙන්න පුළුවන් . ආරක්ෂක උපකරණ (Thermal overload, mccb ) trip වෙලා විදුලි සම්බන්දතාවය අනහිටින්න පුළුවන්. මේ ආකාරයේ නොයෙකුත් ප්‍රශ්න පැනනගින්න පුලුවන් . ඒ නිසා තාම Star delta starter, Auto transformer starter,Rotor Resistance starting method,Soft starters මේ වගේ විවිදාකාර ක්‍රමවේද බවිතවෙන්නේ.

Starting එකේදී STAR විදියට WINDING එකට supply දෙනකොට වෙන්නේ winding එකට ලැබෙන්නේ අඩු වෝල්ටීයතාවක්. වෝල්ටීයතාව අඩුයි නමුත් වැඩි ධාරාවක් ලබාගන්න පුළුවන්. මේ විදියට ආරම්බ වෙලා ටිකක් වෙලා යනකොට motor එකේ සද්දේ අනුව පළපුරුදු technician ලා දන්නවා දැන් delta connection එකට මාරු වෙන්න අවශ්‍ය කාල පරාසය මෙච්චරයි කියල. සමහර වෙලාවට තත්පර4ක් වෙන්නත් පුළුවන්. තත්පර 12ක් වෙන්නත් පුළුවන් ඊට වැඩ වැඩි වෙන්නත් පුළුවන්. මොටෝර් එකේ hp එහෙමත් නැත්නම් kw ගාන එක්ක මේ කාල පරසේ එහෙමෙහෙ වෙන්න පුළුවන්.

ඒ අනුව star වල ඉදල delta වලට connection එක මරුකරගන්නවා. delta එකේදී winding එකකට ලැබෙන වෝල්ටීයතාව වැඩි ධාරාව අඩුයි. Delta එකට මාරුවෙච්ච ගමන් මොටර් එකේ speed එක එතකොට torque එක වගේ දේවල් තවත් වැඩි වෙලා ලබාදෙන්න පුලවන් උපරිම kw අගය ජනිත කරනවා.

ඇයි මේ STAR DELTA?

ආයුබෝවන්!!!!PLC ඊලග පාඩම අරගෙන ලොකු කාලයකින් පස්සේ මම අවේ. ඇත්තටම එන්න බැරි උනා ලොකු කාලයකින් මොකද මගේ website එක down උනා හිතන්නෙවත් නැති වෙලාවක එක හදල ඉවර වෙද්දී අසංඊප උන තව තව ඒවා උන e මදිවට exams වැටෙන්නත් ගත්තා, කොහොමෙන් කොහොමහරි මම අවා අලුත් software එකක් හදුන් වල දෙන්නත් එක්කම. ඊට කලින් සිදුවූ අපහසුතාවයට සමාවෙන්න කියලා කියනවා………

SPS VISU link – http://www.datafilehost.com/d/a775881c

SPS VISU නම නම් හුරු නැතුව ඇති , මේ software එක තම මන් programme කරන ladder code එකsimulate කරන්න ගන්න software එක. ඔගොලන්ට මතක ඇති මන් කලින් videos වල සහ tutorials වල පෙන්නුවා code එකක් ලියල ඉවර වෙලා කොහොමද එකේ ඉන්පුට් output වැඩ කරන හැටි බලාගන්නේ කියල (රූපය1).පේනවනේ මෙනන්න මේ වගේ පොඩි හරි වලින් තම bits set වෙච්ච පෙනන්නේ එක ටිකක් අමාරු වැඩක් ලොකු bits ප්‍රමාණයක් තියෙද්දී සහ මෙන්න මේ software එකෙන් පුළුවන් අපිට් graphically button add කරන්න light දන්න bitmaps කියන්නේ අන්න e wdihata තියෙන්නේ කොටින්ම කිව්වොත් මේකෙන් පුලවන් අපිට convayor belt එකක් දෙසිග්න් කරලා piston ඒවත් එක්ක ඒවා එහෙට මෙහෙට යන්න programme එකක් චොදේ කරලා මේ දෙකම එකට එකතු කරන්න . මේ software ගොඩක් මිලෙන් අදිකයි ගොඩක් ඒවා නිකන් දෙන්නෙන් නෑ. සහමර software siemens PLC වල support නෑ ඒවලට තියනව වෙනම software.

කොහොමහරි මේන්න මේ software එක දාගත්තොත් ඔයාට ට්න්නේ ඉස්සෙල්ලම PLC step 7 එකේ code එක programme කරන්න ඊටපස්සේ එක save කරනවනේ තැනක අන්න e තැන access කරන්න පුළුවන් වෙන්න තියාගන්න ඊටපස්සේ කරන්න ට්න්නේ sps VISU සොෆ්ටව්රේ එක open කරලා bimaps තමන්ට අවශ්‍ය ලෙස තෝරාගන්න (රුපය 2) පේනවා ඇති තියනව bitmaps ගොඩක් ස්විට්ච් ඒවලට ගහන් තමන් කැමති ඒවා තෝරාගෙන එක වොර්ක් area එකේ ඩ්‍රොප් කලාම (රුපය 3) එකක් ඕගොල්ලන්ට පෙන්ව එකෙන් දෙන්න පුළුවන් ස්විට්ච් එකක් නම් normally open ද close ද වගේ ඒවා සහ වැදගත්ම වෙන දේ තම address දෙන එක ,ඉතින් ස්විට්ච් එකක් දැම්මනම් එකට දෙන්න ඕනේ i0.0 බුල්බ් එකක් නම් එක output එකක් එකට දෙන්න ඕනේ q0.0 ඊටපස්සේ මන් කිව්වනේ access කරගන්න පුළුවන් වෙන්න file එක තියාගන්න කියල ඊටපස්සේ (රුපය 4) software PLC tab එකට ගිහින් controll software PLC ගිහින් project file එක upload කරන්න ඊටපස්සේ F8 එහම නැත්නම් Run/ස්ටොප් (රුපය5) දුන්නම මේsimulation එක run වෙනවා තව දෙයක් එකේ තියනව examples ඔගොලන්ට ගිහින් ඒවා චෙච්ක් කරන්නත් පුළුවන්. හැබැයි පොඩි වලක් තියෙන්නේ ඒ software එක free download කලාම simulation time එක ලිමිට් වෙනවා විනාඩි 1 . ඉතින් සල්ලි තියන ය ගෙවලා ගන්න අනික් ය මේ විදිහට කරන්න එක එඡාර ලොකු අව්ලක් නෑ පුලුවන්නම් crack එකක් හම්බුනොත් මටත් කියන්න.

ඔන්න එහනම් මන් අද ගේනවා අලුත් software එකක්. ඊලග week එකේ දාන්නම් video එකක් programme එකක් එක්කම. මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම ස්තුත්යි ඒගොල්ලනට නැවතත් .
කලින් මගේ වෙබ් site එකේ learn with us tab එකේ link එක මාරු උනා
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link – https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/

Programmable Logic Controllers – 9

ආයුබෝවන්!!!!

Timer Logics

ඔන්න අදත් PLC ඊලග පාඩම අරගෙන මම අවා අද කතා කරන්න
බලාපොරොත්තු වෙන්නේ PLC programme කරද්දී ගොඩක් උවමන වන දේයක් ගැන  තම
Timers .ඕගොල්ලොන්ට මතක ඇති මන් කලින් කියල දුන්න memory management කියන්නේ
මොනාද් වගේ එකක් අන්න ඒවත් පොඩ්ඩක් මේවා කරද්දී ඕන වෙනවා.

හරි අපි බලමු PLC එකකට timers යොදගෙන කොහොමද programme කරන්නේ කියල.
Siemens step7 software එකේ අපිට timers 5 හදුන්වල දීල තියනව. මෙම timers වලට
අවේනික එක එක ලක්ෂණ තියනව (ඒ ගැන video එකෙන් කතා කරන්නම්)

• • S_PULSE  – Pulse s5 timer

• • S_PEXT -Extended pulse s5 timer

• • S_ODT -on delay s5 timers

• S_ODTS -retentive on  delay s5 timers

S_OFFDT -off delay s5 timers

එක එක PLC CPU අනුව මේ timers අපිට යොදාගන්න පුළුවන් ගණන වෙනස් වෙනවා
timer එකක් වැඩ කරන්නේ PLC එකක තියන memory bits උපයෝගී කරගෙන.
timer එකකට PLC එකකින් memory bit එකක් වැය කරනවා ඒ මගින් timer එකේ
ක්‍රියාකාරිත්වය සිදුවනවා මෙම ක්‍රියාකාරිත්වය සිදු වන්නේ BCD මගින් (Binary Code
decimal)
Simens software එකෙහි timers තියෙන්නේ blocks විදිහට ඒ block එකක් programme
එකේ නෙට්වර්ක් එකකට දාගත්තම එක setup කරන්න ඕනේ

1. timer එකට නමක් දෙන්න ඕනේ
timer එකට නමක් කිව්වම එකට දෙන්න ඕනේ අපි T1 , T2 , T3………..(video එකේදී හරියටම දන තැන කියන්නම්)

2. timer එක වැඩ කිරීමට අවශ්‍ය කාලයක් ලබා දෙන්න ඕනේ
මේක ඉතාමත් වැදගත් දෙයක් මෙක්දී අපිට අවශ්‍ය කාලයක් ලබා දෙන්න
පුළුවන් නිකන් හිතන්න ඔයාට ඕනේ මොකක් හරි switch එකක් on කලාම
තත්පර 30 ගිහින් light එකක් on වෙන්න නම් ඔයා programme කරන්න
ගත්ත timer එකට value එක pass කරන්න ඕනේ 30 seconds කියල එකට
විශේෂ ක්‍රමයක් තියනවා සාමාන්යෙන් timer එකක් ගත්තම මේ software
එකේ අපිට Hours(පැය) ,Minutes(මිනිත්තු)සහ seconds(තත්පර) වලින් කාලය
දෙන්න පුළුවන් ඕනේ නම් ඔය තුනෙන්ම දෙන්න පුළුවන්.
මෙම timers block එකක් ගත්තම එකේ තියනව TV කියල spec එකක්
අන්න එකට තම timer value එක දෙන්න ඕනේ. මේක අපි දෙනවා
S5T#2s - තත්පර දෙකකින්
S5t#10m - මිනිත්තු දහයකින්
S5T#1H - පැයකින්
මෙම තුනම එකතු කරලා

S5T#1H_10M_2s - පැය එකයි මිනිත්තු දහයය් තත්පර දෙකක එකක්.

ඔන්න ඔක් තම timer එකක් කියන්නේ මට පුළුවන් විදිහට සරලව මන්
කියල දුන්න දැන් නිකන් හිතෙනවා ඇති පොඩි Article එකක් කියලා
Article එක පොඩි  උනාට වැඩ ගොඩක් කරන්න පුළුවන්. ඊළගට මම
දානවා මේකේ Videos පාර්ට් 1 සහ 2 කියල timers පහම කියල දෙන
එකක් timer වලින් Traffic light system එකම වගේ ගහන්න කියල දෙන
එකක් එහනම් අපි ඊලග video එකින් හමුවෙමු. LK-Tronics youtube channel
එක subscribe කරලා තියාගන්න.

Video - https://www.youtube.com/watch?v=STDqXtv6K2g

මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා
ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක
ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම ස්තුත්යි ඒගොල්ලනට නැවතත් .
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා
ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link – https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/
මේ articles ඔක්කොම මන් මගේ web site එකෙත් දානවා කැමති යට එකෙන් ගිහිල්ල
බලන්නත් පුළුවන්.
https://lk-tronics.com/category/learn-with-us/?v=2c16b194a0d9

Programmable Logic Controllers – 8

ආයුබෝවන් !

Set & Reset Logic

ගිය සතියේ මම video එකක් දැම්ම PLC software එක configuration කරන හැටි
වගේ දේවල් ටිකක් මන් අද බලප්රෝත්තු වෙන්නේ PLC එකක් programme කරන්න
මුලිකම අවශ්‍ය SET සහ RESET method එක.

ඕගොල්ලන්ට මතක ඇති මන් කලින්
පොස්ට් වල self-holding කියලා එකක් කල එකේදී උනේ එක රේලය් එකක් e රේලය්
පොඉන්ට් එකෙන්ම latch උන වගේ එකක් නේ . මේකත් අන්න ඒ වගේ තමා. ආ තව
දෙයක් අමතක උන මන් පොඩි වෙනසක් කරන්න හිතුව ගොඩක් ය inbox කිව්ව් video
කරන්න කියලා සමහර ය කිව්වා articles යන්න කියලා මන් මෙහම කරන්නම් එක
සතියක් theory මෙහෙම කියලා දෙන්නම් ඊලග සතියේ practical එකක් වගේ video එකකින්
කියල දෙන්නම්.. ඔගොල්ලොන්ගේ අදහස කියන්න……..හරි දැන් ආයේ පාඩමට එමු.

දැන් මන් මේ කිව්වා SET , RESET ගැන මේ කියන්නේ හිතන්නකෝ ඔය light එක on කලා
ඔයාගේ කමරේ එතකොට ලිග්ට් එක on වෙනවා ඉටපස්සේ off කලාම off වෙනවා
එහෙමනේ සාමාන්යෙන් වෙන්න ඕනේ නමුත් මේ ක්‍රමයේදී වෙන්නේ on කලාම light එක on
වෙනවා off කලාමත් on වෙලාම තියනව මේක තමා SET කියන්නේ………….

RESET කියන්නේ කලින් set කරගත්හ light එක එහම නැත්නම් කලින් on කරගත්ත light එක
off කරන්න දෙන command එක. SIMENS software එකේ තියනව මේක set චොඉල් සහ
රෙසෙට් චොඉල් කියලා චොඉල් දෙකක් අපිට මෙදෙකෙනුත් එක කරන්න පුළුවන් එහම
නැත්නම් manualy set reset බුට්ටෝන් හදාගන්න පුළුවන්….

(මේ පිළිබධව මම video එකෙන් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා)
ගොඩක් වෙලාවට මෙන්න මේ set reset coil යොදාගන්නේ memory bit set, reset කරන්න
(M0.0…….0.1……0.2……0.3) සහ output bit set,reset කරන්න (Q0.0…..0.1……0.2……0.3…..0.4)
මේක ගන්නේ මෙන්න මේ වගේ වැඩ වලට නිකන් හිතන්නකෝ machine එකක් තියනවා
ලොකු convayor belt එකක් අන්න එක controll වෙන්නේ PLC එකකින් controll වෙද්දී එක push
button එකක් ඔබපු ගමන් ඔක්කොම ටික වැඩ කරනවනේ e කියන්නේ න්ක්න්
හිතන්නකෝ මොටෝර් වලට supply යන coil energized වෙනවා කියලා(Convayor belt වැඩ
කරන්නේ රේලය් වලින් නෙමේ මන් නිකන් උදාහරනයක් කිව්වේ) එතකොට එකවරම
convayor belt එක වැඩ කරන්න ගන්නව් නිකන් හිතන්නකෝ එක PLC එකකින් නැතුව
normaly wire කරලා තියනවා කියලා එතකොට වැඩේ ගොඩක් සංකිරනයි normally open,
close පොඉන්ට් හොයල ඒවා සම්බද කරලා කරන්න වෙන්නේ… ඊට වඩා ලේසි PLC
එකකට රේලය් එකේ සිග්නල් දෙන පොන්ට් එකක් සම්බන්ද කරලා e හරහා motor වලට
supply එක ලබා දෙනවා. එතකොට කලෙත් ගොඩක් ඉතුරුයි වියදම තම වැඩි.
තව එකක් තම ගොඩක් machine එක්ක error එකක් අව කියලා හිතන්නකෝ ටිකක් ලොකු
අන්න e වෙලේදී අදාල නිලධාරීන් ගිහිල්ල එක හදන්න ඕනේ නේ e තර තුර කව්රුහරි
ස්ටාර්ට් button එක එබුවොත් ඉවර තම අන්න එක වලක්වගන්න ටිකක් ස්මාර්ට් machine
වලට දනවා acknowledge button සහ light එකෙක් එමෙක්දී වෙන්නේ error එකක් අපු ගමන්
acknowledge bit එක set වෙනවා එතකොට acknowledge light එක set වෙනවා e වෙද්දීම set bit
එක reset කරලා තියන් ඉන්නවා එතකොට කොච්චර ස්ටාර්ට් බුට්ටෝන් එක ඝුවත්
ස්ටාර්ට් වෙන්නේ නෑ. ස්ටාර්ට් කරන්නනම් acknowledge button එක ඔබල එක reset කරලා

තමා ස්ටාර්ට් push button එක ඔබලා ,machine එක ස්ටාර්ට් කරන නේ .. දැන් මන් හිතනවා
set reset ගැන යම් අදහසක් ගන්න ඇති කියලා එහනම් practical video එක්ක හමුවෙමු..
මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා
ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක
ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම පින් ඒගොල්ලනට .
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා
ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link – https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/

..ස්තුත්යි…

Programmable Logic Controllers – 7

ආයුබෝවන්!

Programmable Logic Controllers 5| ඔන්න අදත් පොරොන්දු උන විදිහටම PLC Tutorial එක අරගෙන මම අවා. අද තම හරියටම PLC පටන් ගන්නේ මෙච්චර දවසක් PLC ඉගෙන ගන්න අවශ්‍ය මුලික Pneumatics දැනුම ගැන අපි කතා කළා.මම හිතනවා pnematics ටික දුන්න software එකෙන් practice කරගන්න ඇති කියල කොහොම හරි අද කතා කරගන්න යන්නේ PLC ගැන සහ PLC memory management ගැන.

PLC programme කරද්දී අත්‍යවශ්‍යම දෙයක් තම memory handling කියන්නේ. PLC programme කරන විට අපි මේ memory කියන ඒවා යොදාගන්නවා මේවා යොදාගෙන තම අපි instruction දෙන්නේ PLC එකට. අපි මේ Plc programme කරද්දී යොදාගන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ SIEMENS S7 නිසා මන් කියන්නම් එකේ කොහොමද memory handle වෙන්නේ කියල සමහර එවල පොඩි පොඩි වෙනස් කම් තියනව හබි එකක් හොදට දනන් හිටියම අපිට අනික් ඒවත් එක්කත් වැඩ කරන්න පුලුවන්.

බිට් එකක් (bit) එකක් කියන්නේ 0 සහ 1 පමණක් වෙනස් වෙන කුඩා ඒකකයක් මේක තම කුඩාම එකකකය.bit එකක් එක්කෝ 1 එහම නැත්තනම් 0 ඔය අගයන් දෙකම තියෙන්නත් බෑ 1 ට වැඩ වැඩි වෙන්නත් බෑ. බිට් 8 එකතු වෙලා තම byte එකක් හැදෙන්නේ.

bit

මෙන්න මේ bit 8 එකතු වෙලා තම byte එකක් හැදෙන්නේ byte එකකින් පෙනන්න පුලුවන්
උපරිම අගය තම 128 කියන decimal value එක . දැන් බලනව ඇති ඇයි මේ මේවා
උගනන්නේ කියල. මෙන්න මේ නිසා තම කියන්නේ PLC කරද්දී ඒවලට තියනව bit
හදුන්වන විදි.

• INPUTS  – I බිට්ස්
• OUTPUT – Q බිට්ස්
• MEMORY –  M බිට්ස්

ඒ කියන්නේ PLC programme කරද්දී දෙන්න ඕනේ addresses එමන්න මේ address
දෙන්න ඕනේ INPUT, OUTPUT සහ MEMORY කුයන ඒවලට අදාලව.

INPUT

OUTPUT  

MEMORY

මෙන්න මෙහම තාම මේ byte address නම් වෙන්නේ මන් ඊළගට පෙනන්නම් 128
නේ දැන් මාර්ක් කරගන්න පුළුවන් ඔයිට වැඩ වැඩි අගයක් පෙන්න්වන්ම් ම්කෝ
වෙන්නේ කියල අර වගේම තම පොඩි ඒවා ටිකක් ADD වෙන්ව

6.7

*මේකේ 1 පේලියෙන් කියන්නේ පලවෙනි byte එකක් address වෙන විදිහ
* මේකේ 2 වන පේලියෙන් කියන්නේ දෙවැනි byte එක address වෙන විදිහ
* 1 සහ 2 පේලි දෙක එකට එකතු උනාම එකට කියනව විශේහ නමක් ඒ තමා input /output/ memory word එකක් කියල.
*1 සිට 4 වෙනි පේලිය දක්වා එකතු උනාම කියනවා double word එකක් කියා
Dword කියල තම සාමාන්යෙන් අර්ථකතනය කරන්නේ.

මේකේ තව ඉගෙන ගන්න දේවල් වගයක් තියනවා ඒටික මන් software
එකත් එක්කම කියල දෙන්නම් එතකොට තම තේරෙන්නේ.
කොහොමහරි මෙහම PLC programme එකක් කරද්දී හොදම දේ තමා input
ශීට් එකක් output ශීට් එකක් සහ memory ශීට් එකක් අරගෙන අපි use
කරන bits කපල අයින් කරලා දන එක
එහම නැත්නම් අපි use කරපු bit එකක් ආරගෙන කලොත් සැහෙන්න
ප්‍රශ්නෙකට මුහුණ දෙන්න වෙන්ව අන්තිම ට.

දැන් ඔක්කොම හරි ඊලග සතියෙන් අපිට software එකට බැහැලාම මේක
කරන්න පුළුවන් මන් අදට මෙතනින් නවතිනවා ඊලග සතියේ හමුවෙමු.
මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා
ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක
ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම පින් ඒගොල්ලනට .
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා
ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link – https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/

..ස්තුත්යි…

Programmable Logic Controllers 5

ආයුබෝවන් ……..
Programmable Logic Controllers 3| ඔන්න පොරොන්දු උන වගේ මේ සතියේ PLC පාඩම අරන් මම අවා. අද මම ප්රෝන්දු
උන විදිහටම Pneumatics ගැන කියල දෙන්න තමයි අවේ මොකද PLC ඉගෙන ගනිද්දී මේවා
ගැන පොඩ්ඩ පොඩ්ඩ දැන ගෙන ඉන්නවනම් වටිනවා. Pneumatics කියල කියන්නේ
කර්මාන්ත ශාලා වල භාවිත වන එක තාක්ෂනයක් . Electrical System සහ Hydraulic System
වලට අමතරව මේ තාක්ෂණයත් යොදා ගැනෙනවා. ඉසේල්ලම මම මේ වචන දෙක අර්ථ
දක්වන්නම් .

Pneumatics System – අධි පීඩන වායු බලයක් යොදාගෙන කුමන හෝ mechanical movement
එකක් සිදු කිරීමේ තාක්ෂණයයි. මෙම තාක්ෂණයේදී වායු විදිහට යොදාගන්නේ O 2 (oxygen)
, CO 2 (කාබන් ඩයොක්සයිඩ්)
Ex-(Pneumatics Break System, බස් වල එහෙම තියෙන්නේ.)

Hydraulic System – අධි පිඩන ද්‍රව බලයක් යොදාගෙන කුමන හෝ mechanical movement
එකක් සිදු කිරීමේ තාක්ෂණයයි. මෙහිදී ඝනත්වයෙන් වැඩි ද්‍රව යොදා ගනී.

EX-(Hydraulic Break System)

Pneumatics System වලදී components විශාල ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වෙනවා. ඉතින් එවලින් අපිට
අවශ්‍ය වැඩ කාර්යය කර ගැනීම සදහා ඒ වා ගැන දැනුමක් තිබිම අත්‍යවශ්‍ය වෙන්ව.
මන් සරලවම කියන්නම් මේකේ process එක, මේක වෙන්නේ මෙන්න මෙහෙමයි.

මොකක් හරි කර්මාන්ත ශාලාවක යම් උපකරණයකට Pneumatics System භාවිත කරන්න
සැලසුම් කරනවනම් අපිට ඕනේ වාතය අධි පීඩන වතයකට හරවන්න පුළුවන්
උපකරණයක් අන්න ඒ උපකරණය තමා compressor එකක් කියන්නේ.

මේ compressor වලතියනව පොඩි tank එකක් , compreser තියනව engine වලින් දුවන ඒවා සහ electrical
motors වලින් වැඩ කරන ඒවා. ඉතින් ඒව වලින් අප අවට තියන වාතය ඇදලා අරගෙන
අර ටැංකිය ඇතුලට ආධි පීඩන වාතයක් ලෙස ගබඩා කරනවා. ඉතින් ඒ ටැංකියට
නලයක් සම්බන්ධ කරලා අපිට අවශ්‍ය අධි පීඩන වාතයක් ලබා ගන්න පුළුවන්.
ඉතින් මේ ගන්න අධි පිඉදන වාතය රේග්ලාටේ කරන්න පොඩි regulators තියනව ඒ
කියන්නේ පීඩනය උපකරණ වලට හානි දායක නොවන ලෙස අඩු කරගන්න එවලින්
පුළුවන්.

ඊළගට තියෙන්නේ Pneumatics System වලදී අත්‍යවශ්‍යම උපාංගයක් එක තමා actuators
(Pneumatics Piston ) කියන එක.
මේකේ විවිධ වර්ග තියනවා,

Single acting cylinder – මේකෙදි piston එකෙහි උඩ කෙලවරේ එක නලයක්
සම්බන්ධ කිරීමට එක nob එකක් විතරයි තියෙන්නේ එකකින් අධි පීඩන වාතය
දුන්නම piston rod එක ඉදිරියට එනවා වාතය දෙන එක නවත්තුවම spring එකක් මගින්
නැවත ඒ piston එක එයාගේ මුල් අවස්ථාවට ගෙන්වා.

Double acting cylinder – මේකෙදි piston එකෙහි උඩ කෙලවර nob දෙකක් තියනව
එකක් හුලන් ගමන් කරද්දී piston එකෙහි rod එක ඉස්සරහට යනවා හුලන් ගමන් කරන
එක නතර උනාම piston එක නැවත මුල් ස්ථානයට එන්නේ නැ . මුලික අවස්ථාවට
එන්නේ නම් අනික් nob එකට හුලන් ලබා දිය යුතු වෙනවා.
Multiple position cylinder.

ඊළගට තියෙන්නේ compressor එක සහ piston එක යන දෙකට අතර මැදි වෙන
එක්කෙනක් එය තමා solenoid එහම නැත්තන් valve කියල හදුන්වන්නත් පුළුවන්.
මේකෙන් කරන්නේ අධිපීඩන හුලන් piston එකට ලබා දෙන විට cutoff කරන්න ඒ
කියන්නේ controll කරන්න දැන් යවන්න හුලන් දැන් එපා අන්න ඒ වැඩේ කරන්න.
එතකොට piston එක අපිට ඕන විදිහට ක්‍රියාත්මක කරන්න පුළුවන්.
මේකේ විවිධ වර්ග තියනවා,

*3/2 valve (three two way valve)
*4/2 valve (four two way valve)
*5/2 valve(five two way valve)

ඔය වරහන් ඇතුලේ තියන විදිහට තම ඕක හදුන් වන්නේ.

spring return valve
mechanically operated valve
penumatically operated valve

electrically operated valve – මෙන්න මේ solenoid එක තම PLC කරද්දී ඕන වෙන valve එක
මේකෙන් electrical pulse එහම නැත්ත්නම් සිග්‍නල් එකක් දුන්නම pneumatic valve එක
ක්‍රියා කරවන්න පුළුවන්.

ඊලග එක තම silencer එක කියන්නේ මේවලින් penumatics system වල valve outlet වලට
සම්බන්ධ කරනවා. හැමෝම දන්නවා අධික පීඩන හුලන් කියන්නේ අධික ශබ්ධයක්
නිකුත් වෙනවා (ඔය service station වලින් එන්නේ) ඉතින් අන්න එක අඩු කරන්න තම එක
භාවිත කරන්නේ.
ඕගොල්ලෝ බලනවා ඇති අයි මේ තාක්ෂනය භාවිත කරන්නේ කියල . ඒවාට හේතු
තියනවා.,

1.මේ තාක්ෂනය හරි ලේසි එකියන්නේ ලොකු දේවල් හදන්න කරන්න නැ
(සාපේක්ෂව)
2. අනිත් එක තම cost එක සැහෙන්න අඩුයි.
3.ඊටපස්සේ එක තමා නඩත්තු වියදම සැහෙන්න අඩු යි.
4. කාලයක් පවතිනවා (හොද brand එකක් දම්ම්මොත් Ex-Festo.)

අනික තම සාමන්යෙන් කෑම වගේ හදන machine හෝ ඇදුම් මහන එකකට අපි වෙන
ක්‍රමයක් නිකන් හිතන්නකෝ hydraulic use කලා කියලා එතකොට තෙල් leak වෙන්න
පුළුවන් බේරෙන්න පුළුවන් ගෑවේනන පුළුවන් වගේ ඒවා වෙනවා එතකොට ඒ product
එක fail. ඉතින් pneumatics use කල්ම එහම ප්‍රශ්න වලට මුහුණ දෙන්න වෙන්න නෑ.

(මන් දන්නවා ඔය කලින් මේවා ගැන දන්නේ නැත්නම් මේ කියපු ඒවා ගොඩක් තේරුනේ
නැති වෙන්න් ඇති. වෙන්නේ ඇති නමේ තේරෙන්නේ නෑ අව්ලක් නැ එක ඕගොල්ලෝ
හොදට මේක කියවන්න සහ මේකේ මන් bold කරලා තියන්ව් key words අන්න ඒවා
පොඩ්ඩක් මතක තියාගන්න :) :D )

#################################################################################################################

ඊළගට මන් හදුන් වල දෙන්නේ software එකක් (මම ලින්ක් එකක් දෙනවා එකට ගිහින්
එක ගන්න අරගෙන install කරන්න දෙයක් නැ pneumatic කියල folder එකක් තියනව
අන්න එකට ගිහින් බින් කියලා folder එකක් ඇතුලේ තියනවා festo fluidsim කියලා .exe
එක මන් screenshot එකකුත් දාන්නම්)penumatics system හදාගන්න ඕන වෙන මේකෙන් අපිට
circuits නිරමනය කරන්න පුළුවන් සහ ලොකු දේවල් ටිකක් ගන්න පුළුවන්. අද මන්
මේකේ කිව්වා නැති ඒව තියනවා ටිකක්(symbol) , ඒ ටිකයි මේ software එක use කරන
හැටි video එකක් විදිහට මන් අනිද්දා වෙද්දී දන්න බලාපොරොත්තු වෙන්වා. මොක්ද
ඒවා මෙහම කිව්වම තේරෙන්නේ නැති හින්ද. එහනම් අපි අනිද්දා session එකේදී
හමුවෙමු .

Festo Fluidsim Link - https://drive.google.com/drive/folders/1WLY07TC-u1rTxUTXFunEQlD6KrQYI8sj

මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා
ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක
ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම පින් ඒගොල්ලනට .
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා
ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link - https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/

..ස්තුත්යි…

Programmable Logic Controllers 3

ආයුබෝවන්…..

Programmable Logic Controllers 2 |ඔන්න ගිය සතියේ පොරොන්දු උන වගේ මේ සතියේ PLC පාඩමකුත් එක්කම අවා PLC
ඉගෙන ගන්න කලින් අපි පොඩ්ඩක් වටා පිටව ගැන ඉගෙන ගමු.

අපේ අතීතයේ ඉදන්ම කතා කලොත් අපි එක එක යුග පහු කරගෙන අවා
ඉතින් ඒ අතරින් කාර්මික විප්ලවය ,ලෝක යුද්ධය සමයන් අපේ ලෝකයේ තාක්ෂනය
දියුණු කරන්න ට ලොකු බලපෑමක් උනා.කොහොමහරි එවලින් මෙවලින් මිනිසාගේ
කාර්යයන් ඉටු කරන්න පොඩි පොඩි Mechanism එලියට අවා.(Mechanism එකක් කියන්නේ
නිකන් හරියට ලොකූ බර දෙයක් එහාට මෙහාට ගෙනියන්න ඒ කාලේ ලී කොටන් උඩ
පෙරලුවේ අන්න ඒ වගේ system එකක්)

Manual work System – මේ කියන්නේ මොකක් හරි ක්‍රියාකාරකම් කරන්න කිසිම
උපකරණයක් හෝ යන්තරයක් නැතුව අතින් කරන්න ගන්න එක.

ඊට පස්සේ අවා tools
යොදගෙන දේවල් කරන්න පලුවන් ක්‍රමයක් අව ඒවා තම worker machine system.

ඊටපස්සේ තම හොදම එක ආවේ
Automated System. කියන්නේ කව්රුහරි දීල තියන commands වලට අනුව එක දිගට
වැඩක්කරගෙන් යන්න පුළුවන් මැෂින් එකක්. ගොඩක් වෙලේට මේ වගේ මැෂින්
ක්‍රියාත්මක කරන්නයි ක්‍රියාවිරහිත කරන්නයි මිනිසකුගේ මැදිහත්වීමක් අවශ්‍ය වෙන්වා.

මේ commands වලට කියන්නේ logics (ඒ කියන්නේ මෙන්න මේ වගේ එකක් අපි දෙනවා
උපදෙස් මෙන්න මේක උනොත් මෙන්න මේක කරන්න වගේ ….ප්‍රසාද් අය්ය logics gate
ගැන දල තිබ්බ tutorial එකක් AND , OR එක පොඩ්ඩක් අධ්‍යනය කරන්න )කියල. ඉතින්
PLC එකේ රාජකාරිය තමා programmer විසින් නිර්මාණය කරන ලද logics හරි ආකාරව
ක්‍රියාත්මක කරන එක. Programable logic controll කියන්නේ PLC කියන කෙටි යෙදුමේ
තේරුමයි. දැන් ඔගොල්ලන්ට තේරෙනව ඇති මොකක්ද මේ PLC කියන්නනේ මොකද්ද
මේකේ ප්‍රධාන කාර්ය වගේ මුලික දේවල්.(Input Output controlling according to the logics)

හරි දැන් අපි බලමු PLC වල වැඩි දුර තොරතුරු.PLC හදන නිෂ්පාදකයින් ලොව පුර විසිරිලා ඉන්නවා ඒ අතරින් ප්‍රදානම තැනක් ගන්න
ආයතනය තම Siemense ආයතනය මෙම ආයතනය ජර්මානු තාක්ෂණයෙන් තම මේ PLC
Unit නිපදවන්නේ

*Siemens AG
*Rockwell
*Mitsubishi
*Schneider
*Omron

මේ ඉහත සදහන් කරලා තියෙන්නේ දැනට ලෝකයේ ඉන්න සුප්‍රසිද්දම නිෂ්පාදකයෝ.PLC
වර්ගයෙන් වර්ගයට එහි තියන සමහර function වෙනස් වෙන්වා.

*කොහොමහරි PLC
එකක් programme කරන්න විශේෂ දැනුමක් අත්‍යවශ්‍ය වෙනවා.

*PLC එකට commands ලබා
දෙන්නේ Computer එකක් හරහා.

*ඉතින් PLC එක සහ අපි අතර සම්බන්දතාවයක්
ගොඩගන්න Software එකක් අවශ්‍ය වෙන්වා.

නිෂ්පාකය විසින් PLC එකක් සමග ඊට අදාල
Software එකත් ලබා දෙනවා.

Siemens PLC – Simatic Step7 / TIA portal
Wecon PLC – Wecon PLC editor
Omron PLC – CX programmer.

මේ වගේ Software තියනවා එක එක PLC වලට අදාලව. මේ tutorial එකේ ප්‍රදාන තැනක්
දෙන්නේ Siemens PLC වලට ඒ වගේම මේවා programme කරන්නේ LADDER කියල
Programme Method එකකින්.එක Software එකකින් LADDER ඉගෙන ගත්තම ඕනෑම
Software එකකට apply කරන්න පුළුවන්. එතකොට අපිට කරන්න තෙයෙන්නෙ Software
එක ඉගෙන ගන්න විස්තරයි ම්කෝ අපි theory ඉගෙන ගෙන් තියෙන්නේ.LADDER විතරක්
ම නෙමේ තව තියනව SFC වගේ ඒවා මන් ඒවා ඔක්කොම සරලව කියල දෙන්නම්.
හරි මම අද කලේ PLC intro. එකක් ගොඩක් ය මේවා දැනටමත් දන්නව් ඈති එත්
මන් මුල ඉදලම යන්න හිතුවේ ගොඩක් ය අසාවෙන් ඉන්න නිසා මුල ඉදල ගියාම ලොකු
වැදගත් කමක් තියන නිසයි.
PLC ගැන ඉගෙන ගනිද්දී ඉස්සෙල්ලම Pneumatics ගැන එහම පොඩි දැනුමක් තියෙන්න
ඕනේ මන් එක ඊලග සතියේ කරන්නම්. (Relays, Actuators , software එකක් අදුන්වල දෙනවා
එදාට Electro Pneumatics වලට )අද මන් මේ tutorial එක මෙතනින් නවත්තනවා. මන්
හිතනවා ඕගොල්ලෝ යමක් ඉගෙන ගන්න ඇති කියල. ගොඩක් යට මේක නිකන් Simple
දෙයක් වෙන්න ඇති. එඋනට අපි මුල ඉදන් යන්.

මේ වෙලාවේ මන් මතක් කරනවා මට PLC ගැන උගන්නපු ගුරුවරුන් දෙදෙනා
ආදරයෙන් ඒ වගේම ප්‍රසාද් අයියා මෙහම එකක් කරමු කියල idea එක දුන්න එක
ගැන සහ අනුරාධ අය්යටත් ස්තුති . බොහොම පින් ඒගොල්ලනට .
මෙම tutorial පිළිබද අදහස් දක්වන්න තව add වෙන්න් ඕනේ මොනාද යෝජනා චෝදනා
ඔක්කොම comment section එකේ දාන්න. එක අපි දෙගොලොන්ගේම දියුණුවට උදව් වේවි.
මේ මගේ FB page එක Like , comments දන්න අමතක කරනන් එපා..
Link – https://www.facebook.com/LK-Tronics-349974762194688/

..ස්තුත්යි…

Programmable Logic Controllers 2

Programmable Logic Controllers -1

ගොඩක් අය PLC ඉගෙනගන්න ලොකු ආසාවකින් ඉන්නවා කියල පේන නිසා මෙහෙම වැඩක් කරන්න හිතුනේ…අද ඉදන් හැම සතියකට පාරක් PLC  ගැන දැනුමට යමක් එක කරන්න අපි සුදනමින් ඉන්නවා..අපි දන්න ටික දන්නේ නැති අදුනිකයන්ට කියල දෙන්න අපි සුදානම්….ඒ වගේම අපෙන් මොනාහරි අඩු පාඩුවක් සිද්ද උනොත් එක අපිට කියන්න……….

මෙහෙමයි වැඩේ වෙන්නේ, අපි tutorials තමා කරන්න බලපොරොත්තු වෙන්නේ ඕගොල්ලන්ගේ අදහස් මත අපි Video tutorials යන්න සුදානම්.පලවෙනියටම කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන එවල මාතෘකා ටික මන් කියන්නම්

What is automation?

• Pneumatic (electro pneumatics) Introduction to PLC.
• PLC programing (Ladder, SFC)
• Motor control
• HMI Programing
• VFD
• Networking (PLC, HMI, VFD)
• Introduction to TIA portal
• (Softwares –   Siemens step 7 , Festo Fluidsim , WinCC flexible )

මේ වැඩේ අපිට විතරක් තනියෙන් කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෙමේ. ඔගොලොන්ගේ සහයෝගය අනිවාර්යේම ඕනේ.අපි පුළුවන් තරම් සරල විදිහට tutorials ටික කරන්න සුදානම්.

මම මේකනම් කලේ පොඩි .. විදිහට. මේක ගැන ඕගොල්ලානේ අදහස් යෝජනා චෝදනා එහම තියනවනම් අපිව දැනුවත් කරන්න. එහනම් අපි ඊලග tutorials එකෙන් පාඩමකුත් එක්ක හමුවෙමු…………………

Created by – LK Tronics

Programmable Logic Controllers -1